Evrim - Akıllı Tasarım Davası - ABD 2005

Evrimle ilgili bir makale çevirisi yaparken, makale içeriğinde aşağıdaki konuya rastladım. Önce bunu çevirdim. Konu 1925’de olan Scopes’un “Maymun Davası”ından tam 80 sene sonra olan ve bazılarınca 2. Maymun Davası olarak nitelenen ve Evrim karşıtı olarak Akıllı Tasarım’ın ele alındığı davadır. Yargıç’ın ilginç açıklamaları var. HY dolayısıyla Türkiye’de de çok güncel olduğu için bu Wikipedia çevirisinin (kısmen) ve devamı olacak makalenin de ilginizi çekeceğini sanırım.

(1925’de ABD’de bir ilkokul öğretmeni (Scopes) öğrencilerine eyalet yasalarına karşın evrimi öğrettiği için mahkemelik olmuştu. Tarihin en ilgi çeken davarlından biri niteliğindedir. Daha sonra bunun filmi de çekildi: Rüzgarın Mirası (Inherit the wind) Baş rollerden birinde Spencer Tracy vardı.)

---------------------------------------------

Tammy Katzmiller ve diğerlerine karşı Dover Bölgesi Okul Yönetimi ve diğerleri

Bu duruşma, “yaşamın başlangıcının açıklanması” olan evrime seçenek olarak “Akıllı Tasarım”ın sunulmasını isteyen bir okul yönetimine karşı Birleşik Devletler federe mahkemelerine getirilen ilk doğrudan karşı çıkıştır. Davacılar akıllı tasarımın, yaratılışçılığın bir şekli olduğunu, dolayısıyla okul yönetim kurulunun tutumunun ABD Anayasasının İlk Ekinin Kurucu Maddesine aykırı olduğunu başarı ile anlatmışlardır. Yargıcın kararı hem destekleyenler, hem de eleştirenler tarafından yoğun tepkiye neden olmuştur.

11 Ebeveyn, 9. sınıf bilim dersleri sırasında evrim öğretilirken yönetim kurulunun isteği ile bir bildirimin sesli olarak okunması üzerine Pennsylvania Dover’da York yakınındaki Dover Bölge Okul Yönetimini mahkemeye vermiştir. Davacılar, ACLU (Amerikan Yurttaş Özgürlükler Birliği), AU (Kilise ve Devlet Ayırımı için Birleşmiş Amerikalılar) ve LLP (Pepper Hamilton Hukuk Bürosu) *tarafından temsil edilmişlerdir. NCSE (Bilimsel Eğitim için Ulusal Grup) da davacılar için danışmanlık yapmıştır. Davalılar ise Thomas More Hukuk Bürosu tarafından temsil edilmişlerdir. Akıllı Tasarımı savunan Pandalar ve İnsanlar hakkında (Of Pandas and People) adlı kitabın basımcısı Düşünce ve Etik Vakfı duruşmaya davalı olarak katılmaya çalışmış ancak reddedilmiştir. Dava, Orta Pennsylvania Bölgesinin Birleşik Devletler Bölge Mahkemesine ihtiyati tedbir konması başvurusu olarak açılmıştır. Olabilirliğin savulması (def-i caiz) olarak açıldığı için de Yedinci Ek (ABD Anayasası) uygulamasına girmediği için jüri duruşmasına da tabi değildi. Dolayısıyla duruşmalar 26 Eylül 2005 ila 4 Kasım 2005 arasında jürisiz olarak yargıç John E. Jones III başkanlığında yapıldı. 20 Aralık 2005’te Yargıç Jones 139 sayfalık olay bulgularını bildirerek Dover yönergesinin anayasaya uymadığı hükmünü verdi ve akıllı tasarımın Orta Pennsylvania Bölgesi kamu okullarında öğretilmesini yasakladı. (Kasım 2005’de yapılan bir seçimle akıllı tasarım lehine oy vermiş 8 okul yönetim kurulu üyesinin hepsi, akıllı tasarıma karşı çıkan rakipleri tarafından yenilgiye uğratıldı ve yeni yönetim kurulu başkanı, kurulun temyize gitmeye niyeti olmadığını bildirdi.)

GEÇMİŞ:

Dover Yönetim Kurulunun bazı üyeleri evrimin öğretilmesi hakkında endişelerini dile getirmişti. 2004 Yazında Keşif Enstitüsü tarafında bunlara yasal tavsiye verildi ve Haziran civarında Thomas More Hukuk Bürosu tarafından yapılan bir teklifi kabul ettiler. 18 Ekim 2004’te Yönetim Kurulu, 3’e karşı 6 oyla aşağıdaki beyanın biyoloji müfredatta yer almasına karar verdi:

"Öğrenciler Darwin’in teorisi ve diğer evrim teorilerindeki boşluklar/sorunlar hakkında akıllı tasarımla dahil fakat sınırlı olmamak üzere aydınlatılacaklar. Not: Yaşamın başlangıçları öğretilmez".

19 Kasım 2004’te Dover Bölgesi Okul Yönetimi, Ocak 2005’ten başlamak üzere Dover Lisesinde 9. sınıf öğrencilerine öğretmenlerin aşağıdaki açıklamayı biyoloji derslerinde okumaları gerektiği hakkında bir basın bildirisi yapıldı:

"Pennsylvania Akademik Standartları, Darwin’in evrim teorisini öğrenmelerini ve sonunda da evrimin de içeriğinde olduğu bir standartlaşmış sınavı almalarını gerektirmektedir.
Darwin’in teorisi bir teori olduğundan, halen her yeni buluntu ile test edilmektedir. Bu teori bir olgu değildir. Bu teoride kanıtların olmadığı boşluklar vardır. Bir teori geniş bir gözlem yelpazesini birleştiren iyi denenmiş bir açıklamadır.
Akıllı tasarım, Darwin’in görüşünden farklı olarak yaşamın başlangıcının açıklamasıdır. Akıllı tasarımın gerçekten ne içerdiğini anlamak hususunda çaba göstererek bu görüşü araştırmak isteyip istemeyeceklerine karar verecek öğrenciler için, başvuru kitabı olarak ‘Pandalar ve İnsanlar Hakkında’ mevcuttur.
Herhangi bir teori için geçerli olduğu gibi, öğrenciler açık fikirli olmaya çağırılmaktadırlar. Okul yaşamın başlangıcı hakkındaki tartışmayı birey olarak öğrencilere ve ailelerine bırakmıştır. Standartlarla şartlanmış bir yönetim olarak, sınıf izlencesi, öğrencileri standart temelli değerlendirmelerde beceri elde etmeye odaklanmıştır".

Yönetim kurulunun azınlıktaki 3 üyesi protesto ederek istifa ettiler ve bölgedeki fen bilgisi öğretmenleri Pennsylvania eğitim yasasını belirterek bildirimi okumadılar. Bunların yerine bildirim bir okul idarecisi tarafından öğrencilere okundu. Okul yönetimi evrimde boşluklar olduğunu, olgu değil teori olduğunu, öğrencilerin yaşamın başlangıcı hakkında diğer görüşleri de inceleme hakkı olduğunu iddia ediyordu, Okul yönetimi akıllı tasarımı öğretmediğini iddia ediyor ama evrime seçenek olarak varlığı hususunda öğrencileri bilgilendiriyordu. Duruşmada Thomas More Hukuk Bürosu gibi muhafazakar Hıristiyan, “Hıristiyanların dinsel özgürlüğünü ve uzun süreli saygın aile değerlerini” geliştirmek için davalar açan, karsız hukuk bürosu tarafından temsil edilmesine rağmen akıllı tasarımın kılık değiştirmiş din olduğunu inkar ediyordu Söylenen amaçları “ …inananlar için kılıç ve siper olmak”tı.


(Bundan sonra her iki taraf avukatlarının nasıl oluştuğu anlatılmaktadır. Bu kısım atlanmıştır.)

Açılış Konuşmaları:

Davacılar:

Eric Rothschild davacılar adına açılış konuşmasını yaptı ve davacıların okul yönetim kurulu üyelerinin evrim öğretimi ile yaratılışı dengelemek istekleri için pek çok örnek verebileceklerini söyledi. Daha önceki savunma iddiaları aleyhinde konuşarak “küçük” bir anayasal bozma gibi önemsenmeyecek bir şey olamayacağını söyledi.Yaratılışçılığın da “Pandalar” kitabının ilk baskılarından alıntı yaparak tarifini verdi:

"Yaratılış, çeşitli yaşam şekillerinin, farklı karakteristikleri ile zaten komple olarak, aniden başladığı teorisidir: Balıklar, yüzgeç ve pulları ile; kuşlar, tüy ve kanatlarıyla; memeliler, kürk ve mamal bezleri ile"...

Bunu sonunda basılanla kıyasladı:

"Akıllı tasarım, çeşitli yaşam şekillerinin, bir akıllı birim yoluyla, farklı karakteristikleri ile zaten komple olarak, aniden başlaması demektir: Balıklar, yüzgeç ve pulları ile; kuşlar, tüy, gaga ve kanatlarıyla; vs"...

(Bu tarifler 14 Temmuzda duruşma öncesi yapılan bir oturumda ortaya çıkmıştı).Ayrıca akıllı tasarımın gelişme çağında bir bilim değil de; zaten bilim olmadığını anlattı.

Davalılar:

Patrick Gillen davalılar adına açış konuşmasını yaptı. Yönetim kurulunun ve destekçilerinin amacının bilim eğitimini geliştirmek olduğunu söyleyerek sözlerine başladı. Kararın “ılımlı bir değişiklik” olduğunu anlattı. “Kurul bilim bölümünü Bill Buckingham’da fazla dinlemiştir” diyerek davacıların açıkça dinsel niyet gösterdiğini tartıştıkları eski kurul üyesi William Buckingham’ın sözde beyanı ile bu kararı arasına mesafe koydu. Kararın dinsel bir gündemi olmadığını tartıştı. Kurul üyesi Alan Bonsell’in kendi ifadesini okuduğunu ve “Bonsell’in akıllı tasarım teorisinin ve 300 civarında bilim adamının biyologların teoriyi abarttığını gösteren bir bildiriyi imzaladıklarının farkında olduğunu söyledi. Piltdown insanı1 aldatmacasını okumuştu. Yaratılışa ilgisi vardı”.

(Bundan sonra her iki tarafın şahitleri belirtilmekte ve 27 Eylülden 3 Kasıma kadar kimlerin şahitlik yaptığı ve ifadeleri özetlenmektedir. Bu kısım da atlanmıştır.)

Kapanış Konuşmaları:

Kapanış konuşmaları 4 Kasım 2005’de yapılmıştır. Konuşmaların bitişiyle Mr. Gillen yagıç Jones’a “Benim hesabıma göre duruşmanın başlamasından bu yana 40 gün geçti. Bu gece de 40. gece olacak. Bunu kasten mi yaptığınızı bilmek isterdim” diye sormuş ve yargıç Jones’da buna “Mr. Gillen bu ilginç bir çakışma, ama tasarım yoluyla değildi” diye katılanların kahkaha ve alkışına yol açan bir yanıt vermiştir.

Karar

20 Aralık 2005’de yargıç Jones davacı lehinde karar vererek, davacının bulduğu olguların çoğunu benimseyip yasal sonuçlarıyla 139 sayfalık bir karar metni yayınladı, şunlara değindi:

“Aşağıdaki nedenlerden ötürü, AT’nin (akıllı tasarım) dinsel karakteri tarafsız bir gözlemci, yetişkin veya çocuğa çabucak anlaşılır olacaktır”. (sayfa 24)

“Davalıların aksine protestolarına rağmen AT hareketinin önemli bir görünüşü, AT’yi dinsel bir argüman olarak tanımlamasıdır. Bu yapıda AT karşıtlarının belli başlıları, argümanlarının varsaydığı tasarımcının, Hıristiyanlığın tanrısı olduğunu ortaya koymaktadır”. (sayfa 26)

“Duruşmadaki deliller AT’nin yaratılıştan geldiğini göstermektedir”. (sayfa 31)

“Duruşmadaki karşı konulmaz deliller AT’nin dinsel bir görüş, yaratılışın sadece yeni etiketlemesi olduğunu, ve bilimsel bir teori olmadığını saptamaktadır”. (sayfa 43)

“Duruşma boyunca ve çeşitli sunuşlarda davalılar bildirimin okunmasının”öğretme” olmadığın, sadece “öğrencileri onun ayırtına vardırma” olduğunu kuvvetle belirtmişlerdir. Gerçekten, Dover okulu yönetim kurulu üyelerinin tanıklıklarındaki tek uyum, aşağıda daha detaylı inceleneceği gibi, yeminliyken apaçık yalanları ve duyarlı belleklerinden de fark edildiği gibi, öğrencilere öğretilmediği nedeniyle kendilerinin de AT hakkında bilgili olmaya ihtiyaçları olmadığını düşünmedikleridir. Uygun bulmuyoruz”. (sayfa 46, dip not 7)

“Kayıtların ve uygun içtihatın araştırıcı bir gözden geçirilişi sonrasında buluyoruz ki, AT argümanları doğru olabilirken, ki mahkemenin üzerinde vaziyet almadığı bir önermedir, AT bilim değildir. AT’nin bilim olduğu kararını engellemeye herhangi birisinin yeterli olduğu, farklı 3 seviyede yetersiz kaldığını buluyoruz. Bunlar : (1) AT doğa üstü nedene izin vererek ve başvurarak bilimin yüzlerce yıllık temel kurallarını bozmaktadır; (2) AT’nin baş argümanı karmaşıklığın indirgenemezliği, 1980’lerde yaratılış bilimini mahkum eden aynı kusurlu ve uydurma ikiliği kullanmaktadır; (3) AT’nin evrime karşıt söylemi bilimsel topluluk tarafından çürütülmüştür”. (sayfa 64) * * * *

“Dover AT kararının öğrencileri yönelttiği tek kitap (Panda) köhne kavramlar ve kusurlu bilim içerir ki bu, savunma uzmanlarınca dahi kabul edilmiştir”. (sayfa 86 – 87)

“AT’nin destekçileri bilimsel incelemeden - *şimdi belirledik ki fen bilgisi sınıflarında AT’nin kendisinin değil, de münakaşasının öğretilmesini savunmayla, AT karşı koyamaz - kaçınmaya çabalamışlardır. Bu taktik en iyi söyleyişle samimiyetsiz, en kötüsüyle de aldatmacadır. AT hareketinin hedefi, eleştirel düşünceyi özendirme değil, evrim teorisini AT ile yer değiştirtecek bir köklü değişikliği körüklemektir”. *(sayfa 89)

“Bundan dolayı, yönetim kurulunun savladığı laik amaçların, Kuruluş Maddesinin bozularak dini, kamu okullarına geçirmek gerçek amacına bahane olduğunu görüyoruz”. (sayfa 132)

Yargıç, 139 sayfalık bu kararın 136 – 138. sayfalarındaki sonuç kısmında şöyle yazıyor:

“Uyuşma ve Lemon testlerinin2 her ikisinin de bu davanın olgularına göre uygulanması, yönetim kurulunun AT kararının Kurucu Maddeyi bozduğu gayet açık göstermektedir. Bu kararı verirken gelecekte AT’nin bilim olup olmayacağı sorusuna da yöneldik. Olmadığına, dahası da yaratılışçılardan ve dolayısıyla dinsel öncülerinden kendini ayrı tutamayacağına karar verdik....

Dover bölgesi yurttaşlarına AT kararı için oy kullanmış olan kurul üyeleri tarafından kötü hizmet verilmiştir. Kendi dinsel kanılarına başkalarına bu kadar bağlılık ve gururla öğütleyen bu bireylerden bazılarının AT kararının arkasındaki gerçek amacı maskelemek ve izlerini örtmek için sıklıkla yalan söyleyecek olmaları ne ironiktir. Böyle söylemiş olmakla AT’nin belli başlı savunucularının iyi niyetli ve içten gelen inançla bilimsel çabalara girdiklerini sorgulamıyoruz. AT’nin tartışılması ve incelenmesine de karşı çıkmıyoruz. Daha önce de belirtildiği gibi, bugün kararımız AT’nin bir kamu okulu fen bilimi dersliğinde evrime seçenek olarak okutulmasının anayasaya aykırı olduğudur…”


(Bundan sonraki tepkiler vs kısmı alınmadı.)
---------------------------------------------------------------------

http://en.wikipedia.org/wiki/Kitzmil...chool_District

----------------------------------------------------------------------

1) Piltdown insanı : 1912’de Piltdown’da (Sussex) mezar kazısı sırasında bulunan çene kemiği ve iskelet parçaları. *Zamanın uzmanlarınca bilinmeyen bir ilkel insan kalıntısı olduğu sanılmıştı. Uzun seneler tartışmalı olan bu durum, 1953’de kalıntının modern insan iskeleti ile bir orangutanın alt çene kemiğinden oluştuğunun ortaya çıkmasıyla son buldu. Piltdown insanı tarihteki en ünlü arkeolojik sahtekarlıklardan birisidir.

2) Uyuşma ve Lemon testleri: Bu iki testten ikincisi aslında birincisini de içerir. İki dava sonucunda alınan kararlarla ortaya çıkan bu tanımlar, hükümetin herhangi faaliyetinin dinle ilgisinin araştırılmasına ölçüt getirerek ABD Anayasası Birinci Ekinin Kuruluş Maddesini bozup bozmadığına bakar. Lemon testi 3 kıstastan oluşur: Hükümetin hareketinin 1) meşru laik bir amacı olmalıdır; 2) dini geliştirici veya sınırlayıcı bir ana etkisi olmamalıdır; 3) dinle aşırı bir karışımı olmamalıdır.

[frodo]

Teşekkürler burlap.

[vartor]

Abd'nin hristiyan cogunluguna ragmen alinan karar, aklin ergec galip geleceginin ne guzel bir ispati. Eline saglik Burlap.

[hamiyoda]

Ben '' Ken Miller '' in konusmasını , daha dogru bir kaç koşumasını , dün aksam izledim , ingilizcem çok iyi degil ama anladıgım kandarıyla müthiş cevapları olan bir bilim insanı,darwin teorisi üzerine daha iyi bir kanıt yok....

BU konferasları youtube da bulmak cok kolay , isteyene linkleride verebilirim...

Benim naçisane bir ricam olucak çevri gurubundaki arkadaşaşlardan,

Bu konuşmayı çevirip altyazı olarak yanınlamaları , veya türkçe seslendirme bile yapılabilir bence müthiş olur....


Cok teşşekürederim

[aydoe]

Sevgili Hamiyoda,
Sitemizde simultane tecümanımız yok ama yinede çevrilmesini istediğin likleri verirsen metin olarak çevirebiliriz.
Bunun alt yazı olarak video ya nasıl konulduğunu bilmiyorum bu konuda da teknik yardım yapacak arkadaşlarımız var ,yapabiliriz
saygılar

[mire_grc]

ben bu videonun tercumesini yapabilirim ama videoya nasil altyazi konulacagini bilmiyorum.