Babil sürgünü ile Yahudiler Mezapotamya bolgesine zorla göç ettirilmişlerdi. Daha sonra Babil İmparatorlugu'nun Persler tarafindan yikilmasiyla birlikte, burada yasayan Yahudilerde Pers egemenligine girdi. Bu donemde bir etkilesim olmus olabilir dediginiz gibi... Hatta Pers Kralı Koreş( yanlış bilmiyorsam Farsçası Keyhüsrev şeklindedir), Yahudilere yeniden Kudüs'de ki tapinagi kurma izni vermesi sebebiyle Tevrat'da övülür.
Onun disinda Emevi halifesi Abdulmelik oncesi basilan paralarda haç israreti oldugunu ilk defa sizden duyuyorum. Fakat Emevilerin ilk donemlerinde Bizans paralarini kullandigini okumustum. Zira Emevi Devleti'nin hakim oldugu Suriye, Mısır, Filistin gibi cografyalar uzun sure Bizans Imparatorlugunun hakimiyeti altinda kalmisti. Bu sebeple bu bolgede Bizans parasinin kullanimi uzun süre devam etti. Bu durum bununla ilgili olabilir. Hatta uzunca bir dönem devlet yazismalari ve kayitlari bile Yunanca olarak yapilmistir. Zira buyuk bir devlet gelenegi olmayan Araplar, Bizans'ın bolgedeki idari ve ekonomik gelenegini uzun süre devam ettirmek zorunda kaldı.
İslam peygamberinin ve dört halifenin yasadigina iliskin arkeolojik bulgular olarak ise bu kisilerin mezarlari, evleri, hatta gunumuzde bir kısmı Topkapı Sarayinda sergilenen kisisel esyalar gosterilebilir. Aynı zamanda hadis adi altinda kaydedilen rivayetlerde tarihsel olarak bir kanıttır. Zaten eski tarihi devirlere iliskin, uzerinden bir sonuc cikarabilecegimiz kaynaklar oldukca sinirlidir. Bu sadece Islam tarihi ile de sınırlı degildir. Cok cesitli ve birbirini dogrulayan tarihsel kaynaklar uzerinden bir tarih yazimi gerceklestirebilmek, ozellikle de eski dönemler soz konusu oldugunda oldukca zordur.
|