İslamda hırsızlık için el kesme cezası

[soro]

Hirsizlik yapanin elinin kesilmesi Islam Dininin bir kuralidir.Kur’anda vardir ve inkari kufurdur.
Fakat meselenin detayini ogrenince zannimizdan daha farkli bir durum ortaya cikiyor.Gercekler holywood veya yesilcam filimlerinde gosterilenden farkli.Zira;bu hukmu uygulamanin bir cok hukuki kosullari vardir.Ve bir hirsizin elini kesmek kesmemekten hukuki sartlar acisindan daha zordur.Zaten oyle dikkatsizce bir uygulama olsa idi.Gerek Osmanlidan kalma sulalelerimizde cogumuzun birkac kolu kesik akrabalarimiz olurdu,soyisim alinirken de bircoklarimiz colakogullari ve colakgiller vs gibi soyisimleri almis olurduk.ve de ateist sitelerde osmanlidaki colaklik orani allana pullana anlatilirdi.nitekim gunumuz de lafzen de olsa dini rejimlerde nufusun belli bir orani eli kesik olsaydi,guya medeni dunya patirtiyi koparirdi.Ama boyle birsey yok.
Hirsizin elinin kesilmesi ile ilgili hukuki sartlari daha asagida kisaltarak ve guncel dile cevirerek Omer Nasuhi Bilmen’in “hukuk-u islamiye ve istilahat-i fikhiye kamusu”ndan alintiliyacagim.Ama bundan once
Hirsizin elinin kesilmesinin Ilahi hikmetleri acisindan Risale-i nurdan bir iki alintiyi yazacagim.
Ayrica hirsizi ne yapmali diye kendimize veya hirsiza degil,binbir guclukle sahibi oldugu ve belki de cok ihtoyaci oldugu malini veya parasini caldiran magdura sorarsak ki hak onundur,o bize elini kesmekle kalmayip daha baksa neler yapmamiz gerektigini soyler.
Din ise,toplum hayatinin saglikli devami icin ve sucun islenmeden once caydiricilikla onlenmesi icin gerekli cezayi takdir etmistir.
El kesme meseleri ‘sirkat haddi’ bahislerinde anlatilir.sirkat hirsizlik demektir.had ise ser’i cezasidir.
Hadden baska zararin karsilanmasi ve tazir denen daha basit nasihat ve azarlama gibi cezalar da vardir.Bu konuda risale-i nur’da;
“Bir zaman bir hâkim, bir hırsızın elini kestiği vakit eser-i hiddet ((hirsiza sahsi hiddetinin eseri olarak sert davranmis)) gösterdiği için, ona dikkat eden âdil âmiri onu o vazifeden azletmiş. Çünki şeriat namına, kanun-u İlahî hesabına kesse idi, nefsi ona acıyacak idi. Ve kalbi hiddet etmeyip, fakat merhamet de etmeyecek bir tarzda kesecekti. Demek nefsine o hükümden bir hisse çıkardığı için, adaletle iş görmemiştir………….”

“Adliyede adalet hakikatı ve müracaat eden herkesin hukukunu bilâ tefrik ((ayrim yapmaksizin )) muhafazaya, sırf hak namına çalışmak vazifesi hükmettiğine binaendir ki; İmam-ı Ali (R.A.) hilafeti zamanında bir Yahudi ile beraber mahkemede oturup, muhakeme olmuşlar. Hem bir adliye reisi bir memuru, kanunca bir hırsızın elini kestiği vakit o memurun o zalim hırsıza hiddet ettiğini gördü. O dakikada o memuru azleyledi. Hem çok teessüf ederek dedi: Şimdiye kadar adalet namına böyle hissiyatını karıştıranlar pekçok zulmetmişler. Evet hükm-ü kanunu icra etmekte o mahkûma acımasa da hiddet edemez, etse zalim olur. Hattâ kısas cezası da olsa hiddetle katletse, bir nevi katil olur diye o hâkim-i âdil demiş.”

“Bir zaman bir adam, bir sahrada, bedeviler içinde ehl-i hakikat ((dindar ve dini hakikatlari kavramis )) bir zâtın evine misafir olur. Bakıyor ki, onlar mallarının muhafazasına ehemmiyet vermiyorlar. Hattâ ev sahibi, evinin köşesinde paraları oralarda açıkta bırakmış. Misafir, hane sahibine dedi: “Hırsızlıktan korkmuyor musunuz, böyle malınızı köşeye atmışsınız?”
Hane sahibi dedi: “Bizde hırsızlık olmaz.”
Misafir dedi: “Biz paralarımızı kasalarımıza koyduğumuz ve kilitlediğimiz halde çok defalar hırsızlık oluyor.”
Hane sahibi demiş: “Biz emr-i İlahî namına ve adalet-i şer’iye hesabına hırsızın elini kesiyoruz.”
Misafir dedi: “Öyle ise çoğunuzun bir eli olmamak lâzım gelir.”
Hane sahibi dedi: “Ben elli yaşıma girdim, bütün ömrümde bir tek el kesildiğini gördüm.”
Misafir taaccüb etti, dedi ki: “Memleketimizde her gün elli adamı hırsızlık ettikleri için hapse sokuyoruz. Sizin buradaki adaletinizin yüzde biri kadar tesiri olmuyor.”
Hane sahibi dedi: “Siz büyük bir hakikattan ve acib ve kuvvetli bir sırdan gaflet etmişsiniz, terketmişsiniz. Onun için adaletin hakikatını kaybediyorsunuz. Maslahat-ı beşeriye yerine adalet perdesi altında garazlar, zalimane ve tarafgirane cereyanlar müdahale eder, hükümlerin tesirini kırar. O hakikatın sırrı budur:
Bizde bir hırsız elini başkasının malına uzattığı dakikada hadd-i şer’înin icrasını tahattur eder. Arş-ı İlahîden nâzil olan emir hatırına gelir. İmanın hassası ile, kalbin kulağı ile, kelâm-ı ezelîden gelen ve “hırsız elinin i’damına” hükmeden “essariku…………….”ö (<5,38>) âyetini hissedip işitir gibi iman ve itikadı heyecana ve hissiyat-ı ulviyesi harekete gelir. Ruhun etrafından, vicdanın derin yerlerinden, o sirkat meyelanına hücum gibi bir halet-i ruhiye hasıl olur. Nefis ve hevesten gelen meyelan parçalanır, çekilir. Git gide o meyelan bütün bütün kesilir. Çünki yalnız vehim ve fikir değil, belki manevî kuvveleri -akıl, kalb ve vicdan- birden o hisse, o hevese hücum eder. Hadd-i şer’îyi tahattur ile ulvî zecr ve vicdanî bir yasakçı o hissin karşısına çıkar, susturur.
Evet iman kalbde, kafada daimî bir manevî yasakçı bıraktığından fena meyelanlar histen, nefisten çıktıkça “yasaktır” der, tardeder kaçırır.
Evet insanın fiilleri kalbin, hissin temayülatından çıkar. O temayülat, ruhun ihtisasatından ve ihtiyacatından gelir. Ruh ise, iman nuru ile harekete gelir. Hayır ise yapar, şer ise kendini çekmeğe çalışır. Daha kör hisler onu yanlış yola sevkedip mağlub etmez.
Elhasıl: Had ve ceza, emr-i İlahî ve adalet-i Rabbaniye namına icra edildiği vakit hem ruh, hem akıl, hem vicdan, hem insaniyetin mahiyetindeki latifeleri müteessir ve alâkadar olurlar. İşte bu mana içindir ki, elli senede bir ceza, sizin hergün müteaddid hapsinizden ziyade bize faide veriyor. Sizin adalet namı altındaki cezalarınız, yalnız vehminizi müteessir eder. Çünki biriniz hırsızlığa niyet ettiği vakit millet, vatan maslahatı ve menfaatı hesabına cezaya çarpılmak vehmi gelir. Yahut insanlar eğer bilseler ona fena nazarla bakarlar. Eğer aleyhinde tebeyyün etse, hükûmet de onu hapsetmek ihtimali hatırına geliyor. O vakit yalnız kuvve-i vâhimesi cüz’î bir teessür hisseder. Halbuki nefis ve hissinden çıkan -hususan ihtiyacı da varsa- kuvvetli bir meyelan galebe eder. Daha o fenalıktan vazgeçmek için o cezanız fayda vermiyor. Hem de emr-i İlahî ile olmadığından o cezalar da adalet değil. Abdestsiz, kıblesiz namaz kılmak gibi battal olur, bozulur. Demek hakikî adalet ve tesirli ceza odur ki: Allah’ın emri namıyla olsun. Yoksa tesiri yüzden bire iner.”


Istilahat-i fikhiye kamusundan:


HIRSIZLIGIN BAZI OZELLIKLERI:

1- Sirkat, lûgatde başkasının malini gizlice almakdır, mikdarı az olsun olmasın, haddi icab etsin etmesin.
2- Sirkat ya bir sahsin veya bir grubun hirsizlik mahalline gizlice girip caldiklari mali disariya cikarmasiyla diger sartlar da yarine gelirse haddi gerektirir.
3-En az hirsizlik miktari bir dinar,veya on gumus para veya kiymetince maldir.Bundan az miktar haddi gerektirmez.
HADDİ SİRKAT İCRASI İÇİN HIRSIZA AİD ŞARTLAR:
4-Sirkat buyuk bir suc olup,insanlar arasindaki etkileri de buyuktur.Dolayisiyla cezasi da buyuk olmalidir.Fakat cezasi buyuk oldugu icin had cezasi uygulanmadan evvel bazi sartlarin yerine gelmesi gerekmektedir.Hakim hemen cezayi uygulayamaz.
5-Hirsiz,akilli,balig,konusma ve gorme ozurlu olmayan bir kisi olmalidir.Dolayisiyla cocuklarin,zeka ozurlulerin,dilsizlerin ve korlerin yapacaklari hirsizliktan dolayi had lazim gelmez.
6-Hirsiz caldigi malin ortaklarindan olmamalidir.ortaklarindan ise had uygulanmaz.
Kamuya ait bir mali calan da hadde ugramaz.zira kisi kamu malina ortaktir.muhtac oldugu takdirde bu maldan ihtiyaci kadar kendine verilmesine hakki vardir.hirsizlik yoluyla alirsa diger tur cezaya carptirilsa da had cezasi vurulmaz.
7-Hirsiz ile mali calinan arasinda evladlik,analik,babalik,evlilik gibi akrabalik baglari olmamalidir.
8-Bir kimse, üvey babasının veya üvey anasının veya oğlu¬nun refikasının veya üvey evladının yahut kain validesinin hanesinden bir mali çalsa bakılır: Eğer o mal, kendi babasının veya anasının veya oğlunun veya zevcesinin ise hakkında bil'ittifak had lazım gelmez.
9- Kari kocadan biri diğerinin bir malini çalsa hakkında had lazım gelmez.
10- Dinen evlenmelerinde sakinca olmayan akrabalarin birbirlerinden hirsizligi diger sartlarin neticesinde had cezasini gerektirir.
11- Hirsizin kin erkek, hür, müslim ve muhtar olması şart değildir.
Binaenaleyh sirkatde bulunan kadınlar, köleler, zimmîler, mükrenler hakkında da sair şartlar mevcut olunca had icra edilir.


CALINAN MALA AİD ŞARTLAR:
12-Mesrukun = çalınan şeyin mutlak mal olması, yani: mal’iyetinde şübhe olmayıb nasın ((insanlarin )) mal saydığı ve temevvül ((servet olarak sayilan mallari biriktirme)) için sakladığı bir şey bulunması şartdır.
Binaenaleyh altın, gümüş, inci, cevabir, demir, bakır, tunç,kalay ¬gibi şeyleri sirkat, haddi müstelzim olur. Çünkü bunlar, her vechile em¬valden maduddur.
Fakat mushafı şerifi, hadis kitablarını veya şiir ve edebe müteallik eserleri sirkat, haddi müstelzim olmaz .((gerektirmez)) olması şartdır.
13- Çalınan şeyin haddi zatında memluk ((sahiplenilmis mal )) olması şartdır.
Binaenaleyh madeninde bulunan altın, gümüş vesair cevahir gibi henüz kimsenin mâlik olmadığı mübah şeyleri ahz etmek, haddi müs¬tezlim değildir.((gerektirmez))
14 - Çalınan şeyde hirsizin sahiplik hakki veya suphesi olmamalidir
Kezalik bir kimse, borclusundan alacağı meblağa muadil veya on¬dan, zaid ve ayni cinsden bir meblağ sirkat edecek olsa --alacağına takas vaki olacağından-- hakkında haddi sirkat lazım gelmez,
15- Çalınan ot, saman, kamış, alelâde odun, kömür gibi şeyleri çalmak, haddi gerektirmez.
Kireç, kerpiç, kiremid, cam bardak, balçıkdan yapılmış desti gibi şeyleri sirkat de haddi müstelzim değildir
16- Çalınan mâl, her vechile tecavüzden masun olub sârik için ahz salâhiyeti, te'vil ve tenavili –ibahe-- şübhesi bulunmamak şart¬dır. Çünkü had, bir ukubeti mahzadır. Cinayeti mahzadan dolayı tatbik edilir. Gayri masum veya te'vil ve tenavül şübhesine mukarin bir mâli ahz ise bir cinayeti mahza değildir ki, bundan dolayı bir ukubeti mahza-nın tatbik edilmesi tecviz olunsun.
17- Calinan seyin had cezasini gerektiren seylerden olmasi sarttir.Mesela mushafi calmak had gerektirmez.gumusu calmak had cezasi gerektirir.gumus muhafazasiyla beraber Mushafi kasdederek hirsizlik gayesiyle calinirsa ikisi icin de had gerekmez.
18-: Çalınan malın süratle bozulur bir şey olmaması şartdır.
Binaenaleyh ağaç üzerinde bulunan veya başka bir ağaç üzerine asılmış olan hurma, üzüm, nar gibi taze meyvaları sirkat, haddi icab et¬mez,
19- : Çalınan şeyin en az nisab (bir dinar veya on gumus para su anda neye denk geliyorsa) mikdarında bulunması şartdır.
Binaenaleyh bir nisab mikdarından az olan bir mali çalmak, haddi icab etmez.
20-Çalınan şeyin mutlaka hirsizliktan korunmus bir yerde olmasi gerekir.Acikta birakilan bir malin hirsizligi haddi gerektirmez.
21- Bir kimse, içerisine girmeğe izinli olduğu bir dükkândan, bir haneden, bir hamamdan: veya sair böyle bir mahalden herhangi bir şahsa aid bir mâli çalsa hakkında had icab etmez.
22- Mer'adan hayvanları çalmak, haddi gerektirmez, ve¬lev ki yanlarında çobanları bulunmuş olsun…….Fakat hayvanatı muhafazalarına mahsus olan ahırlardan, ağıllar¬dan çalmak, haddi gerektirir. Zira bunlar birer muhafaza yeridir..
23-Sahralarda muhafızsız bir halde bırakılmış olan malları sir¬kat, haddi icab etmez. Fakat yanlarında sahipleri veya muhafızları bu¬lunduğu takdirde haddi gerektirir
24-bir kimse, bir hanenin dış kapısını çalsa veya haric¬deki bir çuvalı yarmaksızın içindeki eşya ile birlikte sirkat etse --bun¬lar, emvali zahireden olmakla-- hakkında had cezası tatbik edilemez. Fakat kapıyı açarak hane içerisindeki bir mâli veya çuvalı yararak için¬deki eşyayı çalsa hakkında had icra edilir. Zira bu takdirde mâli saklanani sirkat etmiş olur.
24- Bir kimse, bir malin saklandigi yere girib bir mali elde etdiği halde veya o malı harice atıb da daha kendisi harice çıkmadan yakalansa hakkında had icra edilemez. Çünkü o mala tamamen vaz'ıyed etmiş, maksad husu¬le gelmiş sayılamaz.
25-Bir kimse, bir hanenin duvarını delip içeri girmeden elini uzatarak bazı şeyleri çalsa hakkında had lazım gelmez. Çünkü mahalli hırza girmiş, hürmeti hırzı hetk etmiş değildir.
26- Bir şahıs, icinde mal olan bir haneye girip de müteaddid odalarından birindeki bir mali alarak hanenin sofasına çıkarsa bununla hakkında had lazım gelmez. ……..mal, tamamen harice çıkarılmadıkca sirkat tahakkuk etmiş olmaz.
27- Bir kimse, kapısı gündüzün dayalı veya açık bulunan bir hane içerisine girerek sirkatde bulunsa hakkında had lazım gelmez. Fakat geceleyin mürur ve ubur kesildikden sonra kapısı kapalı, fakat kilitlenmemiş bulunan bir haneden yapılacak bir sirkat, haddi müstelzim olur.
28- Bir kimse, gündüzün bir hanenin veya dükkanın kapısını anahtar ile açarak içerisinden sirkatde bulunsa bakılır: eğer içerisinde kimse bulunmamış ise had lazım gelmez.
29-Geceleyin yapılacak bir sirkatde baslangicta gizlilik şart ise de sonunda şart değildir. Fakat gündüzün veya akşam ile yatsı arasın¬da halkın henüz gidib gelmekde bulunduğu bir zamanda yapılacak bir sirkatde gizlilik, hem basinda ve hem de sonunda lazımdır.
30- Bir kimse, kiraya verdiği bir haneden kiracisinin bir malini çalacak olsa hakkında had icra edilebilir.
31-Kiraya veren, kiracisinin hususî ikametgâhına gizlice girib bir malini çaldığı takdirde bil'ittifak had lazım gelir. Çünkü o ikametgaha izinsiz girmeğe asla hakkı yokdur.
32-Bir haneye gizlice giren şahıs, elde etdiği eşyayı bir hay¬vana yükliyerek beraber harice çıkarsa hakkında had lazım gelir.
33- Hanelerin sathı da mahalli hırz sayılır.
Binaenaleyh damlardan nisab mikdari bir malı gizlice sirkat et¬mek, haddi icab eder.


MALI CALINAN KISIYLE ILGILI ŞARTLAR :
34-Mali calinan kisinin sirkat edilen mallar üzerinde bir gercek veya hukmi sahiblilik yetkisi olması şartdır.
Binaenaleyh bir kimse, bir mali sahibinin veya kendisine emanet veya borc bırakılmış olan kimsenin veya rehin birakilan kimsenin ve¬yahut satın almak üzere bulunan şahsın nezdinden sirkat edecek olsa hakkında had lazım gelir.
35- Mali calinan kisi ile hirsiz arasında yukarida bahsedilen akrabalik iliksileri olmamalidir.
MALIN CALINDIGI YERE AİD ŞARTLAR:
36-Hirsizligin dari adilde ((İslam hukukunun gecerli oldugu adalet saglanmis ulke)) vuku bulmuş olması şartdır.
Zaten İslam hukuku islemeyen yerde İslam cezalarini verecek mahkeme ve uygulama organlari olamaz.yetkisiz kisiler sadece sahsi hiddetlerinin esiri olarak icraat yapmis ve zulmetmis olurlar.
37- Sirkatin kıtlık seneleri haricinde vuku bulmuş olması şartdır.
Binaenaleyh aclik ve kitlik bulunan bir zamanda, ((ekonomik krizleri de hatirlatiyor)) bir yerde yapılacak bir sirkat, zararin tazminini , ta'zîr ((uyarma ve nasihat )) cezasını gerektirirse de haddi gerektirmez. Çünkü zaruret halinde başkasının malinden --bilahare tazmin etmek üzere-- zaruret mikdarı tenavül edilmesi mübah hükmünda bu¬lunur.

SİRKAT HADİSELERİNİN SURETİ SÜBUTÜ :
38- Haddi icab eden herhangi, bir sirkat hadisesi, ya itiraf ve kabul ile veya deliller ile sabit olur.
39-Bir şahıs, bir kimsenin mesela: yüz lira çaldığını itiraf etdikden sonra bu ikrarindan dönerek: «Hayır, vehm etmişim, diğer kimseden yüz lira çaldım» dese hakkında had icra edilemez.
40-Sirkat hakkında cebren vuku bulan ikrar, muteber değildir.
Binaenaleyh bir şahıs, vukubulan darp’a, tehdide, habse, aç bırakıl¬mak gibi bir suretle ta'zibe binaen sirkatde bulunduğunu ikrar etse bu¬na itibar olunmaz. Çünkü bu gibi haller, ikrarın ciddiyetine münafidir.
41-Sirkat hususundaki deliller, erkek, adalet, asalet ile muttasıf, en az iki mükellef kimsenin sirkat vukuu hakkında yapacak¬ları şahadetten ibarettir.
42-Hâkim, şahidlerden iddia edilen sirkatin mahiyyetini, keyfiyyetini istizahda bulunur, şahidlerin adaletini tetkik eder, şahidler tezkiye edilmedikce had icra edilemez. Çünkü had, telâfisi kabil olma¬yacak bir cezadır. Şu kadar var ki, tezkiye esnasında sârik, habs edilir. Zira sirkatle müttehem olduğundan firar etmesi melhuzdur.
42- Mali calinan kisi hazır olduğu halde şahidler kaybolsalar veya vefat etseler İmamı Âzama göre had icra edilemez.
43-Haddi sirkat hususunda bir şahadetin kabul edilebilmesi için hirsizlik olayindan buyana fazla bir zaman gecmemis olmalidir.
44-Bir şahıs, mali calinan kisinin gı¬yabında: «Ben bu malı çaldım, amma bunun kime aid olduğunu bilmi¬yordum» veya «kime aid olduğunu haber vermem» dese hakkında had icra edilemez.
Kezalik: şahidler: «Bu şahıs şu malı çalmışdır, fakat bu malın kime aid olduğunu bilmiyoruz» deseler şahadetleri makbul olmaz.
45-Şahidler, bir şahıs hakkında: «Bu, fülan kimseden mese¬la: yüz lira çaldı» diye şahadet etdikleri halde karardan evvel bu şahadetlerinden rücu ederek «Hayır, şu diğer kimseden yüz lira çaldı» diye şahadetde bulunsalar bununla haddi sirkate de, zararin karsilanmasina da hükm olunamaz

HIRSIZLIGIN HÜKMÜ VE HIRSIZLIK HAD’DININ MAHİYYETİ :
46-Sirkatin iki hükmü vardır, biri nefse, diğeri de mala te¬allûk eder. Nefse taallûk eden haddir. Mala taallûk eden de calinan malin geri verilmesi ve ziyan olmasi halinde karsiliginin tazminat olarak verilmesi.
Haddi sirkat ise sartlari mevcut ve usulü dairesinde sabit bir hır¬sızlık hadisesinden dolayı hırsız hakkında elini kesmek suretiyle yapılacak bir cezalandirmadir..
Hayati tehlike olmamasi icin butun onlemler alinir.Ayrica hirsizin normal hayatinda bir hastalik veya ozur dolayisiyla bir eli colak ise veya bas parmagi veya diger iki parmagi kesik ise,yurumede bir ozru varsa had cezasi uygulanmaz.
47-Birden fazla hirsizlik cezasi icin tek had uygulanir.
48-Mahkeme kararindan sonra kisi hirsizini afv edemez.
49-Haddi sirkati ikame edecek zat, veliyyül'emr ile onun ta¬rafından hadleri ikameye me'zun bulunan hâkimlerdir. Binaenaleyh bunlardan başkası bu haddi ikame edemez.
Şayed bir kimse, hakkında had icra edilmesine henüz hüküm veril¬memiş olan mahbus bir hirsizin sağ elini kasden kesecek olsa hakkında kısas lazım gelir.
50-Çalınan malın geri verilmesi ve tazmini meselesine gelince bir sirkat hâdisesi usulen sabit olduğu halde bazı sartlarin yerine gelmemesine binaen had icrasına imkân bulunmasa calinan malın her halde geri verilmesi lazım gelir.
HAD CEZASININ DUSMESI
51-Hirsizin had cezasindan once ikrarından donmesiyle etmesiyle had sakıt olur. Fakat bu halde çaldığını itiraf etmiş olduğu malı tazmin etmesi lazım gelir.
52-Hirsiz,ikrarindan sonra mülkiyet iddiasında bulunsa, yani: caldigi malın kendisine aid olduğunu dermeyan etse bununla had sakıt olur.
53-İki şahısdan biri: «Biz bu malı fülân kimseden birlikde çaldık» diye ikrar, diğeri ise bunu tekzib ile : «Hayır, biz öyle bir şey çalmadık» diye inkar eylese İmamı Âzama göre yalnız kabul eden hakkında had lazım gelir, diğeri hakkında lazım gelmez
54- Mali calinan kisinin hirsizin itirafini tekzib etmesi de haddi iskat eder. Şöyle ki : mal sahibi: «hirsiz yalan söylüyor, benim malımı çalmış değildir» dese hirsizdan had sakıt olur.
55-Hirsizin çaldığı malı henüz mahkemeye tevdi edilmeden sahibine geri vermesi de haddi iskat eder.
56-Sirkat hakkında şahadet vuku buldukdan sonra hirsiz kaçacak olsa bakılır: eğer derhal yetişilip elde edilirse hakkında had icra edilir. Fakat derhal elde edilemezse artık had icrası için takib edil¬mez.
Yukarıda da yazılı olduğu üzere her sirkat hâdisesinden dolayı he¬men had cezasının tatbik edilmesi, hikmeti şer'iyye bakımından pek istenen sey değildir. Bu cihetle hâkim tarafından hirsiza ikrarından geri donmesini sagliyabilecek bazı sözler söylenmesi mendubdur ki, buna (tel¬kini rücu) denir.
Bir hirsiz hakkında haddin sukutu ise onun cezadan büsbütün kur¬tulması demek değildir. Nitekim ta'zirat mebhasinde bu cihet görüle¬cekdir.
57-Mal sahibinin hirsizlik şahidlerini tekzib etmesi de had¬di iskat eder. Şöyle ki: mal sahibi: «bu şahidler yalan yere şahadet etdiler» dese artık had sakıt olur, icrasına imkan kalmaz.
58-çalınan malı sahibi daha aleyhine had ile hükmedilmeden hirsiza satsa veya hibe etse artık had icrasına mahal kalmaz.

Hukuki durumun ozeti bu.
Ne Allahin gayesi insanlari colak etmek ne de mahkemenin gayesi insanlari colak etmek.Hedef caydiricilik ve sosyal baris ve emniyet.