Amak-ı hayal kitabındaki karınca hikayesi

[Eski yurt]

Filibeli Ahmet hilmi'nin meşhur kitabı amak-ı hayal isimli kitabın bir bölümünde baş karakter raci karıncaların dünyasına girer. Ancak içlerinde bir müddet kaldığında büyük bir problemleri olduğunu öğrenir. Bu problem ise düzensiz aralıklarla yuvalarına sıcak bir selin girip binlerce karıncayı öldürmesidir. Uzun uğraşlar sonucu karıncaların bilim adamları bu konuya şöyle bir açıklama getirirler; "garip arazide öyle bir elektriklenme oluyor ki havayı yoğunlaştırıyor ve bulutlardan sıcak seller boşalıyor" ancak sadece karınca yuvalarının başında atların mütemadiyen bevletmeleri sonucu oluşan bu hadise raci'yi kahkahaya boğmuştur.

Karıncaların alimleri, binlerce karıncanın ölmesine sebep olan bu hadiseyi akla ve gözleme dayanarak açıklar. Onların dünyası içinde bu açıklamalar oldukça tutarlı ve mantıklı görünmektedir. Ancak karıncaya göre daha geniş bir bakış açısına sahip olan insana göre ise bu açıklamalar kahkahayla gülmeyi gerektiren bir saçmalık haline gelmektedir. Bunun için batı medeniyetinin içinden çıkan evrim ve daha başka teorilerin karınca ulemasının atların bevletmesiyle ilgili teorilerinden hiçbir farkı yoktur.