Neden Ateizm dinlerin yerine geçecek: Yeni kanıt
Din yanılsaması, mutsuz deneyimlere rağmen insanların iyi hissetmesine yardımcı olur.
Nigel Barber, Ph.D. tarafından 14 Temmuz 2011'de
The Human Beast'de (İnsan Canavarı) yayınlandı.
Ateist'ler özellikle Avrupa sosyal demokrasileri olmak üzere
yoğun olarak ekonomik olarak kalkınmış ülkelerde yaşamaktadır. Gelişmemiş ülkelerde Ateist sayısı yok denecek kadar azdır.
Ateizm bilhassa modern bir olgudur. Neden modern koşullar Ateizm üretir? Ağustosta yayınlanan yeni bir çalışmada Ateizm seviyesinin yaşam kalitesiyle birlikte arttığını gösteren
etkileyici bir kanıt sundum (1).
Birincisi, Ateizmin dünyadaki dağılımında net bir şablon ayırt edilebilmektedir. Afrika'da Sahra'nın altında neredeyse Ateizm yoktur (2). Gelişmiş ülkelerde Tanrı inancı düşmekte ve Ateizm Avrupa'daki İsveç (64% inançsız), Danimarka (48%), Fransa (44%) ve Almanya (42%) gibi ülkelerde yoğunlaşmaktadır. Buna karşın, çoğu Sahra altı ülkelerde Ateizm yoğunluğu % 1'in altındadır.
Ekonomik olarak gelişmiş ülkelerin neden Ateizm'e döndüğü sorusu yaklaşık seksen yıldır antropologlarca tartışılmıştır. Antropolog James Fraser, yaşamımızdaki belirsizlikleri kontrol altında tutabilmemizin bir aracı olarak
doğanın kontrolünün dini unutturup onun yerini aldığını öne süren bilimsel bir öngörüde bulundu. Bu öngörü, daha eğitimli ülkelerde inançsızlığın daha yüksek oluşu ve bu ülkelerde Ateizm ile
zeka arasında güçlü bir korelasyon olduğunu gösteren veriler tarafından destekleniyor.
Ateistler şehirde yaşayıp, Avrupa sosyal demokrasilerine oldukça konsantre olmuş ve genellikle kolej (üniversite) eğitimi almış insanlardır. Ateizm böylelikle insanların ekonomik olarak kendilerini güvende hissettikleri refah ortamında gelişerek serpilir. Peki neden? Öyle görünüyor ki, insanlar dine, hayatlarındaki belirsizlikler ve zorluklara karşı merhem olması için yöneliyorlar. Sosyal demokrasilerde daha az
korku ve gelecek hakkında daha az kaygı vardır çünkü sosyal refah programları daha güvenilir ve daha iyi bir sağlık güvencesi sağlar ve dolayısıyla daha az insan genç yaşta ölmeyi bekler. Doğanın düşmanca gücüne daha az maruz kalan insanlar, hayatlarında daha çok kontrol hissedip dine daha az ihtiyaç duyuyorlar. Bundan dolayı benim bulgularıma göre bulaşıcı hastalıkların fazla olduğu ülkelerde Tanrıya olan inanç artmaktadır.
Çalışma yaptığım 137 ülkede, refah düzeyi gelişmiş ülkelerde ateizm yükselmektedir. Bunların ötesinde eşit gelir dağılımı olan ülkelerde (yüksek vergi oranlarına bağlı olarak) daha çok ateist vardır. Benim çalışmam geçmişte yapılan çalışmaları da ilerletti, ki; bu çalışmalar, çoğunlukla İslam (Ateizm'in suç sayıldığı) ülkeleri ve eski komünist (dinin baskı gördüğü, bastırıldığı) ülkeler de dahil, Ateizm açısından ülkeler arasındaki farklılıkların 3/4'ü dikkate alınarak hazırlanmıştı. Ek olarak halkın afyonu olarak (Karl Marx‘ın küçümseyerek ifade ettiği), din özellikle
evlilik ve doğurganlığı teşvik etmektedir. Tarımsal ülkelerde bedava işçilik için geniş aileler tercih edilir. Gelişmiş ülkelerde bunun aksine kadınlar son derece küçük ailelere sahiptir. Çok fazla insanın tarımcılıkta çalıştığı ülkelerde ateizmin daha az yaygın olduğunu tespit ettim.
Günümüzde dinin psikolojik işlevleri birbirleriyle de zor bir
rekabet içerisinde bulunuyor. Psikolojik sorunlar yaşayan insanlar modern toplumlarda doktor, psikolog veya psikiyatristlerine baş vuruyor. Bilimsel bir iyileşme istiyor ve din tarafından sunulan mecazi afyon yerine hekimler tarafından sunulan gerçek psikotropik ilaçların önlerine sunulmasını tercih ediyorlar. Haliyle üçüncü düzey okul eğitim seviyesinden (1) sonra Ateizmin artmaya başlaması şaşılacak bir durum sergilemiyor.
Kiliselerin gelişmiş ülkeler genelinde nüfuz kaybetmesinin nedenleri piyasa koşullarıyla açıklanarak özetlenebilir. İlk olarak gelişen bilim,
devlet tarafından sunulan sosyal güvenlik ağları ve küçük ailelerle daha az korkular, insanların günlük yaşamlarında daha az belirsizlik ortaya çıkmaktadır, dolayısıyla din için daha az bir arz ihtiyacı oluşmaktadır. Aynı zamanda daha az şartlar ön koşan ve bilim dışı inançlara kilise konfirmasyonu gibi kölece bir
uymacılığı gerektirmeyen psikotropik ilaçlar ve elektronik eğlence gibi birçok alternatif ürünler sunulmaktadır.
Kaynakça:
1. Barber, N. (baskıda). Dini inanç belirsizliği hipotezi hakkında ulusal bir sınama. Kültürlerarası Araştırma.
Barberr, N. (2012). Ateizm neden dinin yerini alacak: Göksel vaatler üzerinde dünyevi zevklerin zaferi. Mevcut e-kitap:
http://www.amazon.com/Atheism-Will-R...dp/B00886ZSJ6/
2. Zuckerman, P. (2007). Ateizm: Çağdaş sayılar ve örüntüler. M. Martin (yayıncı), Cambridge'in Ateizm el kitabı. Cambridge: Cambridge Universitesi Baskı evi. Bu kitap herhangi bir ABD Kütüphanesi tarafından sağlanmıyor.
3. Sanderson, S. K. (2008). Adaptasyon, evrim ve din. Din, 38, 141-156.