Deism ile ilgili sık sorulan sorular
Deism neye dayanır? Akıla ve doğaya. Evrene bakınca bir düzen görürüz ve bu düzen bizi bir tanrı ya da tasarımcı inancına
götürür.
Deism ateismin bir çeşitimidir? Hayır. Ateism tanrıyı reddeder. Deisme göre tanrı vardır. Deism dinleri reddeder.
Eğer deism tanrı inancını kabul ediyorsa deism ve yahudilik, islam, hristiyanlık gibi diğer dinler arasında ne fark vardır?
Deism yukarda da geçtiği gibi doğaya ve akla dayanır, vahye dayanmaz. Diğer tüm dinler vahye ya da kutsal kitaplara
dayalıdırlar. Deismde bir rahibe papaza ya da imama gerek yoktur. Deismde ihtiyaç olan tek şey kendi sağduyumuz ve düşünme
becerimizdir
Deistler tanrının evreni yaratıp geri çekildiğine mi inanıyorlar? Bazı deistler öyle düşünüyor, bazı deistler tanrının insan
davranışlarına müdahale edebileceğini düşünüyor. Örneğin, George Washington long island'dan çekilme ya da teslim olma
arasında daha riskli olan çekilmeyi seçmiştir ve kendisine niye daha riskli olanı seçtiği sorulduğunda, bunun yapabileceğinin
en iyisi olduğunu ve gerisinin tanrının taktiri olduğunu söylemiştir.
Deistler dua ederler mi? Sadece şükür ve teşekkür için dua ederler, tanrıya dikte etmezler.
Deistler tanrıyı nasıl görürler? Tanrıyı istediği kadar gücü olan ölümsüz bir varlık olarak görürüz. Albert Einsteindan
alıntı Deismin tanrı tanımı için iyi bir örnek olacaktır: " Benim dinim kendini zayıf aklımızla algılamamız zor olan sonsuz
güç sahibi üstün ruha alçak gönüllü bir şekilde hayran olmaktan ibarettir. Bu üstün düşünen gücün duyguları derinden
etkileyen ikna ediciliği, ki bu kendini anlamak mümkün olmayan evrende ifşa eder, benim tanrı anlayışımı oluşturur"
Deism bir mezhep midir? Deismin bir mezhep olması imkansızdır çünkü Deism kendine dayanmayı öğretir ve insanları daima
akıllarını kullanmaya teşvik eder. Deism otoriteyi bedeli ne olursa olsun otoriteyi sorgulamayı öğretir.
Deism vahye dayalı dinler gibi muhakemesi olmayan iddialarda bulunmaz. Vahye dayalı dinler insanları tanrının söylediklerine
teslimiyete ya da bu sözlere karşı düşünme gücünüzü ertelemeye çağırır. Bunu iman olarak adlandırırlar. Örneğin, musanın
denizi yardığına ya da isanın suyun üstünde yürüdüğüne
ya da muhammedin kuranı bir melekten aldığına inanmak ne kadar mantıklıdır? Bu masallara karşı düşünme gücünüzü ertelemek
Jim Jones'a ya da David Koresh'e inanmaya giden yolun emsalini teşkil eder.
Deismin dünyadaki fenalıklara karşı cevabı nedir? Dünyadaki fenalıkların büyük bir kısmı eğer tanrı vergisi aklımızı
kucaklasaydık ortadan kalkabilirdi. Unutulmamalıdır ki, Doğanın bulduğumuz ve ilerlemekte kullandığımız bütün kanunları-
bilgisayardan tıppa ve uzay yolculuğuna kadar- önceden beri vardı. Ama biz bilgimizi ilerletmek ve öğrenmek yerine batıl
itikadları ve korkuyu seçtik. Başarının gereği olan zor işleri becermektense kendi davranışlarımızdan sorumlu olmadığımızı
düşünmek daha çok yatıştırıcıdır.
Deism her soruya bir cevabının olduğunu iddia etmemektedir, Deism sadece bu sorulara giden doğru yolda olma iddiasındadır.
sevgili Cem
isteğin üzerine dinlere karşı diğer akımları da incelemeye aldım, ve önümüzdeki günlerde agnosticism ve panteizm konusunda da çeviriler yapacam
yukarıdaki bu yazı www.deism.com sitesinin FAQ kısmının çevirisidir.
Çok teşekkürler usrenin. Deizmler birlikte panteizm, agnostsizm ve ateizm hakkında da buna benzer bilgilere ulaşınca sitenin ana sayfasına koyacağım. Sadece İslamın eleştirisiyle sınırlı kalmamak gerekiyor.
selam cem, panteizm felsefe olarak biraz daha karmaşık gördüğüm kadarıyla, ama ateisme oldukça yakın ve daha insani bir görüş olduğunu farkettim. Beni de panteist sayabiliriz anlaşılan fakat ben doğanın panteizmde işlendiğinden biraz daha başına buyruk ve acımasız olduğunu düşünüyorum, tümün adına tanrı desek de, böyle bir tanrı varsa küfür edilmeyi hakediyordur, olmasa daha iyi yani. Demek istediğimi iyi anladığını düşünüyorum. Mozartı, Leonardo da vinci yi toplu mezara götüren tüm anlayışı(tanrı) olmaz olsun; ya da ırakta ölen masumu.
panteismle ilgili ilk çevirimi yaptım. Yenilerini de yapacam, ateism dışındaki bu inanışların bir çoğunu tanımıyordum, sayende öğrenmiş oldum ben de. Yanlız panteismle ilgili çevirimde bir cümleyi çok net anlayamadım, kısa bir süre içinde o cümlede bir değişiklik yapabilirim, araştıracam.
sevgiler
"yaşamla bağ kuramayan, hayatın gerçeklerine göre yorumlanamayan, yüzlerce asırlık önceki yorumuyla günümüz yaşantısına şekil vermeye çalışan bir din anlayışı var islamda. İnsanların hiçbir ihtiyacına cevap vermeyen, tam tersine hayatı daha da zorlaştıran bir din anlayışının kaynaklık ettiği derin bir kriz var islamda. Kültürel islam güncel bir yoruma kavuşturulamadığı için yaşamla bağ kuramıyor.
Kanaatime göre laiklik, günümüz yaşamına uymayan islamın yarattığı tıkanıklığı aşmanın tek yolu. Laiklik bireyin kendi inanç yorumunu kendisinin yapmasına olanak sağlıyor, bir başkasının yorum dayatmasının, devletin bu konularda taraf olmasının da önüne geçiyor. 21nc yüzyıl yaşamından kopmuş islam anlayışı, müslümanları da yaşamdan (ve islamdan) koparıyor."
Ek olarak deizm niçin yanlıştır tartışması; ✔ Deism: why is it wrong? Why is deism wrong?
islamın yıkıma uğraması karşısında müslümanların, el-lah'ı ayakta tutundurabilmek için yalanlar söylemeleri kaçınılmazdır. hohol : aesir